توصیف خدا 1-امكان شناخت صفات خدا آن‌چه از آیات قرآن، استفاده می‌شود این است كه اجمالاً شناخت صفات خدا ممكن است، نه چنین است كه بگوییم هرگز ما در مورد صفات خداوند چیزی نمی‌فهمیم كه این قول به "تعطیل" است و نه این است كه بگوییم علم، قدرت، حیات و دیگر صفات او عیناً همان است كه در خود می‌بینیم كه این قول به "تشبیه" است. 2-مشكل بودن شناخت صفات خدا همان اندازه كه شناخت خدا و پی بردن به اصل وجود او ـ به ویژه از راه مطالعه جهان هستی ـ آسان است، پی بردن به صفات او، سخت و مشكل است; زیرا در مرحله خدا یابی به تعداد ستارگان آسمان و... دلیل بر اصل وجود او داریم، اما درباره صفات خداوند چون نخستین شرط برای پیمودن راه صحیح، همان نفی تمام صفات مخلوقات از او و ترك تشبیه او به مخلوقات است، كار به جاهای باریكی می‌كشد; زیرا هیچ یك از صفات خداوند با آن چه ما دیده‌ایم و شنیده‌ایم قابل قیاس نیست، چرا كه صفات مخلوق‌ها همه جا آمیخته با نقص است و صفات او خالی از هر گونه نقص و عین كمال است. بنابراین، در راه شناسایی صفات خدا باید هر چه بیشتر با احتیاط گام برداشت; تا از خطر تشبیه و قیاس در امان بود، چه این كه: "لَیْس‌َ كَمِثْلِه‌ِ شَی‌ْءٌ وَ هُوَ السَّمِیع‌ُ الْبَصِیرُ;(شوری،11) 3-چگونگی اتصاف خداوند به صفات ما همه اشیأ را یكسان توصیف نمی‌كنیم، گاهی می‌گوییم: غذا شور است، پارچه تر است و گاهی می‌گوییم: نمك شور است، آب مایع و مرطوب است و.... از مثال‌های بالا معلوم می‌شود كه ما دو نوع صفت برای اشیأ داریم: یك نوع صفاتی است كه پس از آن كه منشأ آن صفات از خارج به موصوف ضمیمه شد به آن نسبت می‌دهیم مانند شوری غذا. نوع دیگر صفاتی است كه موصوف در اتصاف به آن‌ها نیازی به ضمیمه شی‌ء خارجی ندارد و خود شی‌ء ذاتاً این ویژگی را داراست مانند شوری نمك. صفات حق تعالی از نوع دوم‌اند. صفاتش عین ذات او بوده و هرگز خارج از ذات نیستند; مثلاً ذات اقدس خداوند عین علم، قدرت، حیات و... است نه این كه علم چیزی باشد مانند كیف نفسانی كه از خارج ضمیمه ذات او شده باشد; بنابراین، در توصیف ذات او به صفات جمال و جلال باید عینیت لحاظ شود. 4-راه تشخیص صفات كمال بر اساس براهین عقلی و طبق دلایل نقلی، هیچ صفت كمالی تصور نمی‌شود كه از ذات خداوند سلب گردد و خداوند فاقد آن باشد. بنابراین، با نگاه به مخلوقات الهی، هر صفتی را كه صفت كمال باشد می‌توان به نحو كامل‌تر، شدیدتر و بدون هیچ نقصی به خداوند نسبت داد و جزء صفات كمال شمرد. برای نمونه، اگر در مخلوقات الهی، صفاتی مانند علم، قدرت، حیات، اراده و... وجود دارد و صفات كمال محسوب می‌شود در خداوند نیز این صفات به نحو اعلی و اشرف وجود دارد. ناگفته نماند، صفات خدا همچون ذاتش بی نهایت است; زیرا یك وجود غیر متناهی، كمالاتش نیز نامتناهی است و طبعاً صفات كمالیه و نام‌هایی كه از آن حكایت می‌كند بی نهایت خواهد بود. طبق این معنا هر صفتی كه كمالی را برای خداوند ثابت كند، صفت كمال محسوب می‌شود، حتی صفات سلبیه كه نفی یك سلسله نقص‌ها و امور عدمی را از ذات مقدس خداوند است در واقع صفات ثبوتی و كمال خداوند می‌باشد; زیرا نفی هر كمبود از آن هستی بی نهایت به مثابه اثبات یك كمال برای او خواهد بود. .) علامه طباطبایی تعداد اسمأ حسنی را در قرآن كریم 127 اسم می‌داند، كه عبارتند از: باری، باطن، بدیع، برّ، بصیر، توّاب، جبّار و... . هر چند تمامی این نام‌ها و صفات مفاهیم نیكی در بردارند، ولی چنان كه از احادیث استفاده می‌شود در بین این صفات، بعضی از اهمیت بیشتر برخوردارند. پس ممكن است اسمأ حسنی در آیات اشاره به این گروه ممتاز داشته باشد، كه تعداد آن‌ها در قرآن كریم 72 اسم است، كه عبارتند از: الله، الاله، الواحد، الأحد، الصمد، الاول، الاخر، السمیع، البصیر، القدیر، القادر، العلی، الاعلی، البدیع، الباری‌ء، الاكرم، الباطن، الحی، الحكیم، العلیم، الحلیم، الحفیظ، الحق، الحسیب، الحمید، الحفی، الرب، الرحمان، الرحیم، الرازق، الرقیب، الرؤف، السلام، المؤمن، المهیمن، العزیز، الجبار، المتكبر، الشهید، الظاهر، العفو، الغفور، الغنی، الفاطر، الفتّاح، الفالق، الملك، القدوس، القوی، القریب، القیوم، المجید، المولی، المحیط، المبین، المصور، الكریم، الكبیر، الكافی، النور، الوهاب، الواسع، الودود، الهادی، الوكیل، البرّ، التوّاب، الخبیر، الخالق، الشكور، العظیم، اللطیف. در روایات، پیامبراكرم‌و امامان معصوم(ع) تعداد این اسم‌های ممتاز را به 99 اسم محدود نموده‌اند. امام صادق(ع)از پیامبراكرم(ص)نقل می كنند كه فرمود:برای خداوند 99 اسم وجود دارد كه هر كس خدا را با آن‌ها بخواند، دعایش مستجاب می‌شود و هر كس آن‌ها را بشمارد، داخل بهشت می‌شود.(تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج 8، ص 349،) التماس دعا |
اجتماعی، فرهنگی، علمی و هنری از شخصی به شخصی دیگر و از نسلی به
نسل دیگر، راه اندازی شده است.
baraye didane in email be surate farsi mitavanid az yeki
az do rahe zir estefade konin:
1-Right clik>Encoding>More>Unicode (UTF-8)
2-Right clik>Encoding>More>Arabic (windows)
اگر این مطلب از طرف دوستان برای شما بازفرست شده است
می توانید در صورت تمایل در این یاهوگروه به نشانی اینترنتی
http://groups.yahoo.com/group/AndisheyeNik
وآدرس ایمیل andisheyenik@yahoogroups.com
،عضو شوید تا همه مطالب فرهنگی و اندیشه ای گروه را دریافت نمایید
لطفا در نظر داشته باشید که مطالب ارسالی از طرف صاحبان اندیشه با نگرشها
و سلیقه های گوناگون را به معنای خط مشی این یاهوگروه قلمداد نکنیم.
شاگردی دقیق، آموزگاری شریف و پرستاری مهربان برای (اندیشه) هم باشیم و بمانیم
مدیریت اندیشه نیک
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر